We publiceerden op 15 juli een open brief aan de provincie Limburg in verband met een uitstervend beroep in de Limburgse bossen. We contacteerden toen één van de laatste actieve boomslepers – Hugo Machiels – om een open brief te schrijven, en zo deze problematiek bekender te maken. De provincie stuurde ons deze week een brief terug, die wij hieronder integraal publiceren. Mocht u de open brief nog niet gelezen hebben, klik dan hier: « Open brief aan provincie Limburg: breng de trekpaarden terug in onze bossen« .
Hugo Machiels aan het werk
Op 17 juli 2014 kreeg de provincie Limburg de vraag om een verklarend antwoord te formuleren op de open brief van Dhr. Hugo Machiels in verband met trekpaarden in de Limburgse bossen. In Limburg is zo’n 52 000 ha bos. Hiervan is ongeveer 70 % van het bos private eigendom en 30 % van het bos openbare eigendom. Openbaar bos wordt in de regel beheerd door het Agentschap voor Natuur en Bos. Voor het beheren van privaat bos kunnen eigenaars beroep doen op de Limburgse Bosgroepen. Momenteel helpen de Bosgroepen private eigenaars met hun bosbeheer in +/- 7 000 ha in Limburg.
Dit beheer wordt vastgelegd in een bosbeheerplan, opgesteld door deskundigen en experten terzake. Deze beheerplannen hebben tot doel onze bossen te beschermen voor de toekomst en om alle aspecten van beheer vast te leggen, zijnde het ecologisch, economisch en het recreatief aspect. Deze beheerplannen voldoen steeds aan de criteria duurzaam bosbeheer, zoals bepaald door de Vlaamse overheid.
Om dit beheer van private bossen te realiseren, organiseren de Limburgse Bosgroepen jaarlijks een industriële houtverkoop. Voor deze verkoop op inschrijving worden alle erkende kopers en/of exploitanten (waaronder Dhr. Machiels en andere erkende boomslepers) aangeschreven. Tot op heden hebben de Limburgse Bosgroepen geen bod op de loten van de industriële houtverkoop van Dhr. Machiels ontvangen. De verkoop gebeurt via bieding onder gesloten omslag, zonder recht van opbod. Indien de minimumprijs vooropgesteld door de verkoper (boseigenaar) wordt behaald, dan wijst de Bosgroep op de dag van de verkoop, in haar hoedanigheid als lasthebber van de verkoper, het lot definitief toe aan de hoogste bieder die voldoet aan de gestelde verkoopsvoorwaarden.
De Limburgse Bosgroepen nemen steeds de nodige voorzorgsmaatregelen opdat bij de exploitatie de bodem zo min mogelijk beschadigd wordt door de kopers. Zo werken ze al sinds 2004 met vaste ruimingspistes in het bos. Dit houdt in dat er in het bos om de 18 meter een strook van 3 à 4 meter wordt aangeduid. ENKEL op deze stroken mogen de zwaardere machines komen. Deze stroken worden, telkens wanneer er in het bos hout geoogst wordt, opnieuw gebruikt. Hierdoor wordt de verdichting van de bosbodem, veroorzaakt door zwaardere machines, beperkt tot enkel deze pistes. Bovendien worden standaard de takken van de kruin van de bomen op de pistes gelegd om bodemverdichting zoveel mogelijk te beperken. Daarnaast worden bij een kwetsbare bodem bijzondere verkoopsvoorwaarden opgelegd, zodat er enkel geëxploiteerd wordt na langdurige droogte of bij grondvorst.
Vooral daar waar de toegankelijkheid beperkt is of de draagkracht van de bodem het gebruik van zware machines niet toelaat, kunnen paarden ingezet worden. De Limburgse Bosgroepen spelen hier zoveel mogelijk op in en hebben in het verleden al een aantal loten (vooral brandhout en soms kleinere, industriële loten) aan boomslepers verkocht, waaronder Dhr. Machiels.
Indien het de wens is van de eigenaar dat er met paarden in zijn bos wordt gewerkt in plaats van met machines, wordt hier uiteraard gevolg aan gegeven. In de werking van de Bosgroepen staat steeds de beheervrijheid van de private eigenaars centraal. Zo staat het ook de eigenaar vrij om de meest rendabele optie te kiezen voor het beheer van hun bossen.
De Limburgse Bosgroepen informeren hun leden over het bestaan van de mogelijkheid om met paarden bomen uit het bos te slepen (zie ’t Limburgs Bosbelang nr. 38, p. 8-9 en nr. 44, p. 6-7). In dit laatste artikel heeft Hugo Machiels zelf een bijdrage geleverd om de voordelen van het werken met trekpaarden in de verf te zetten. De Limburgse Bosgroepen hebben, in opdracht van gedeputeerde Vandenhove, ook contact opgenomen met Dhr. Machiels om een experiment rond het uittrekken van Amerikaanse Vogelkers op te zetten. Dit wordt momenteel verder onderzocht.
Het project PaardenKracht in het BosLandschap van Groenwerk vzw (De Winning vzw), is een project in het kader van het programma voor plattelandsontwikkeling dat gesteund wordt door de provincie Limburg, de Vlaamse Landmaatschappij, de Vlaamse overheid en de Europese Unie. De voornaamste doelstellingen van het project zijn: het introduceren van Belgische trekpaarden in haar sociaal economie bedrijf voor het uitvoeren van bos- en natuurbeheerwerken, toeristische activiteiten en het organiseren van therapeutische activiteiten.
Door het steunen van dit project wil het provinciebestuur bijdragen tot het behoud van eeuwenoude tradities en ambachten. De Winning werkt samen met lokale boomslepers om de oude ambacht in stand te houden. Daarnaast is ‘Paardenkracht’ een project rond hippotherapie, m.a.w. er wordt doelgericht gebruik gemaakt van paarden om bij volwassenen uit kansengroepen een verbetering op fysiek, motorisch of psychisch vlak te bekomen. Ook het behoud van de oude Belgische rassen is een belangrijke pijler in dit project.
De keuze om dit project te steunen, is dan ook niet toevallig. Zo wil het provinciebestuur bijdragen om het Belgisch trekpaard terug onder de aandacht te brengen.
Uiteraard wil het provinciebestuur de dialoog aangaan opdat deze traditie van boomslepen niet verloren gaat. Daarom is er in het verleden al een overleg met Dhr. Machiels georganiseerd, zoals wordt aangegeven in de open brief. De provincie is echter noch degene die de regelgeving rond bos en bosbeheer opmaakt, noch degene die de beheerkeuzes kan maken rond hoe het beheer nu uiteindelijk uitgevoerd wordt. In de toekomst zal de provincie de ondersteunende en stimulerende rol inzake dit dossier verder blijven opnemen.
Wij hopen u met deze informatie van dienst te zijn.
Met vriendelijke groeten
– Inge Moors: gedeputeerde voor landbouw
– Marc Vandeput: gedeputeerde voor sociale economie
– Ludwig Vandenhove: gedeputeerde voor milieu en natuur
Un commentaire